ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΟΦΑΛΟΥ (12)
Ο Δημ. Τόφαλος (τέταρτος εξ αριστερών, όρθιος) με μίαν ομάδα πρωταθλητών της
πάλης τους οποίους επροπόνησε δια το διεθνές πρωτάθλημα Ευρώπης.
Δωδέκατο μέρος
-----------------------
Η πράξις αυτή και εν συνεχεία η πληροφορία
ότι ο Γάλλος ποδηλατιστής νικητής εις τα 10 χιλιόμετρα εδώρησε το μετάλλιον του
Ολυμπιονίκου εις μίαν αρτίσταν ενός αθηναϊκού καμπαρέ, επίκραναν τον φίλαθλον
κόσμον και εδημιούργησαν αλγεινήν εντύπωσιν δια το κατάντημα της αθλητικής
ιδέας.
Το δεύτερον περιστατικόν συνέβη στη Βιέννη. Είναι αξιόλογον δια την ιστορίαν του αθλητισμού της πατρίδος μας και γι’ αυτό το αναφέρω.
Λίγον καιρό μετά την λήξιν της Ολυμπιάδος του 1906, ο Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος Πατρών εις τον οποίον ανήκον έλαβε πρόσκλησιν από την Βιέννην όπως δεχθώ να συμμετάσχω εις διενεργούμενους εκεί αγώνας άρσεως βαρών εις την αυστριακήν πρωτεύουσαν. Φυσικά δέχτηκα και μετά τρίμηνον περίπου έφθασα στη Βιέννη να συμμετάσχω των αγώνων.
Εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν με παρέλαβε ένας Ελληνομαθής Εβραίος –μου διαφεύγει τώρα τ’ όνομα του- ο οποίος και με ωδήγησε εις ένα πολυτελέστατον διαμέρισμα μιας ωραίας επαύλεως.
-Εδώ θα μείνετε κ. Τόφαλε, μου είπε. Η απόφασις των οργανωτών είναι να μην εξέλθετε καθόλου αποδω. Πολλοί λόγοι το επιβάλλουν.
-Μα γιατί; είπα με δικαιολογημένη απορία.
-Δεν ξαίρω, αυτό μου είπαν να σας διαβιβάσω και θα σας επισκεφθούν να σας εξηγήσουν οι αρμόδιοι....
Εν τω μεταξύ η άφιξις μου είχε γνωστοποιηθή στη Βιέννη. Οι εφημερίδες έγραφαν. Οι φίλαθλοι ήθελαν να γνωρίσουν τον νικητήν του Στάϊνμπαχ. Παραλλήλως η Ελληνική πρεσβεία εις την πρωτεύουσαν της Αυστρίας είχε την πληροφορίαν ότι έφθασα στη Βιέννη και δεν εφάνηκα πουθενά. Κάποια ανησυχία άρχισε να παρατηρήται τότε μεταξύ των ομογενών. Αλλά και εγώ άρχισα ν’ ανησυχώ με την «απομόνωσιν» που με είχαν υποχρεώσει να κάμω οι οργανωταί του αγώνος.
Εκείνην όμως την εποχήν με έβγαλε από το αδιέξοδον ένας φίλος μου. Ήταν ο δημοσιογράφος Δημ. Καραχάλιος ανταποκριτής τότε του «Εμπρός» εις την Βιέννην. Αυτός με ανεκάλυψε εις... το κρησφύγετον μου. Με πήρε και πήγαμε να συζητήσουμε στο «Μπρίστολ Καφέ».
-Οι Αυστριακοί μου είπε διωργάνωσαν τους αγώνες για να προβούν εις αντίποινα δια τον συμπατριώτην των Στάϊνμπαχ. Δεν πρέπει λοιπόν να συμμετάσχης στους αγώνες. Η Ελλάς στο πρόσωπο σου θα υποστή προσβολήν. Και εδώ είναι παρα πολλοί εχθροί της Ελλάδος.
Έμεινα έκπληκτος από όσα άκουσα από τον Καραχάλιον. Και ακόμη περισσότερον δυσανασχέτησα όταν τις ίδιες πληροφορίες πήρα από τον Έλληνα πρεσβευτήν εις την Αυστριακήν πρωτεύουσαν. Βέβαια υπήκουσα στις συστάσεις των φίλων μου και δεν έλαβα μέρος στους αγώνας. Έτσι δεν έδωσα τη χαρά στους συμπατριώτες του Στάϊνμπαχ να με αποδοκιμάσουν εκδικούμενοι την νίκην μου στους Ολυμπιακούς των Αθηνών.
Επέστρεψα σε λίγες ημέρες στην Αθήνα. Ήμουνα εν τούτοις απογοητευμένος. Πολύ περισσότερον γιατί βρισκόμουνα υπό την επήρειαν της αδίκου αποφάσεως του Χρυσάφη ο οποίος επεδίωκε να καταργηθή το αγώνισμα της άρσεως βαρών. Προ αυτής της αποκαρδιώσεως σκέφτηκα πως ο μοναδικός τρόπος διατηρήσεως του τίτλου μου και της ισχύος ήταν να γίνω αθλητής εξ επαγγέλματος. Με μεγάλη πικρία το αποφάσισα. Πολλοί μάλιστα με κατηγόρησαν γι’ αυτό. Και με κατέκριναν τότε. Και τότε όμως και τώρα πιστεύω πως ήταν άδικος η κατηγορία εναντίον μου.
Βρισκόμαστε στο 1908! Έιχα ήδη κατασταλάξει στην απόφασι μου να γίνω επαγγελματίας αθλητής.Προτού το αποφασίσω σκέφτηκα πως έπρεπε να παρουσιασθώ στον Διάδοχον και να του αναφέρω την απόφασι μου.
Έκπληκτος ο Διάδοχος Κωνσταντίνος με ερώτησε αν το σκέφτηκα καλά αυτό που σκέπτομαι να κάμω.
-Μάλιστα Υψηλότατε, του απήντησα.
-Τότε να προχωρήσης. Θα ήθελα όμως να ξαίρω ποια μόρφωσι έχεις. Γιατί εφ’ όσον θα γίνης επαγγελματίας θα μεταβής στο εξωτερικόν. Και εκεί θα πρέπει να βγάλης ασπροπρόσωπη την πατρίδα σου.
-Έχω βγάλει το σχολαρχείον στην Πάτρα.
-Δεν φτάνει μου απήντησε. Θα ιδής αύριο τον Λάμπρον. Αυτός θα σε κατατοπίση τι θα κάνης...
ΑΡΧΙΣΑ ΝΑ ΣΠΟΥΔΑΖΩ....
Έφυγα ενθουσιασμένος από το ενδιαφέρον του φιλάθλου Διαδόχου. Πραγματικά με συνεκίνησε η προθυμία του για την πρόοδο μου. Ο πρύτανις Σπυρίδων Λάμπρου, ο διαννοούμενος της εποχής εκείνης και μετέπειτα υπουργός Κώστας Παπαμιχαλόπουλος και ο καθηγητής των Θρησκευτικών στο Πανεπιστήμιον Χρήστος Ανδρούτσος ανέλαβαν την εκπαίδευσι μου. Μου παράδιδαν μαθήματα. Κολακεύομαι να πιστεύω πως από τους σοφούς αυτούς ανθρώπους έμαθα παρα πολλά χρήσιμα πράγματα. Κυριολεκτικώς σ’ αυτούς οφείλω όλη την επιτυχία της σταδιοδρομίας μου. Επίσης δεν μπορώ παρα να σημειώσω τις πολύτιμες υπηρεσίες που μου προσέφεραν οι δημοσιογράφοι: Μιχ. Σακελλαρίου αρθρογράφος του «Νεολόγου», Ανδρέας Μεταξάς του «Νέου Αιώνος», Πατρών Βασιλειάδης της «Πελοποννήσου» και οι Αθηναίοι Γ. Πωπ, Τίμος Μωραϊτίνης, Μιχ. Ροδάς και άλλοι. Η συνδρομή εξ’ άλλου των καλλιτεχνών Π. Μέγκουλα, Κ. Σαγιόρ, Αθ Μαρίκου, Νάζου και Μωραϊτη υπήρξεν αξιόλογος διότι μου εδίδαξαν τα ήθη και έθιμα εκάστης χώρας.
Σ’ όλους αυτούς οφείλεται η εξέλιξις μου. Τα 45 χρόνια δόξης, αίγλης και γενικού θαυμασμού οφείλονται σ’ αυτούς και μόνον. Εθυσίασαν ώρες από τη δουλειά τους και την ανάπαυσι τους για να μου μάθουν ιστορία, γεωγραφία, ήθη κι έθιμα των διαφόρων λαών. Σ’ αυτούς οφείλω το παν.
ΕΙΣ ΤΟ ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΟΝ ΣΟΥΜΑΝ
Απελύθην από το στρατιωτικόν. Ήμουν πλέον ελεύθερος να ρυθμίσω τη ζωή μου και την αθλητική μου σταδιοδρομία όπως μπορούσα καλύτερα. Το ταξίδι μου στην Αυστρία μου έδωσε την ευκαιρία να έλθω εις επαφήν με διαφόρους παράγοντας του παγκοσμίου αθλητισμού. Ιδιαίτερον ενδιαφέρον εξεδήλωσαν πολλοί Γερμανοί ωργανωταί αγώνων και μεγάλων θεαματικών παραστάσεων.
Συγκεκριμένως εις το Βερολίνον είχε εγκατασταθή τότε ένα από τα μεγαλύτερα Ιπποδρόμια του κόσμου. Ήταν του Σούμαν διασήμου παλαιστού ο οποίος εις τους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνας του 1896 είχε ανακηρυχθή Ολυμπιονίκης. Ο Σούμαν εξυπνότατος και ευφυής επιχειρηματίας και καλός αθλητής διέκρινε ότι εγώ θα του ήμουνα ένα από τα καλύτερα νούμερα του Ιπποδρομίου του. Είχε ακούσει για μένα πολλά. Είχε διαβάσει πολλά. Και με είχε παρακολουθήσει και ο ίδιος προσωπικώς.
Δέχτηκα και προσελήφθην στο Ιπποδρόμιο του Σούμαν με μεγάλο μισθόν. Μέσα σε βραχύτατον χρονικό διάστημα κατώρθωσα να γίνω το πλέον δημοφιλές πρόσωπο σ’ ολόκληρη τη Γερμανία. Και τούτο γιατί το αγώνισμα της άρσεως βαρών εις τας βορείους κυρίως χώρας ήτο λαϊκώτατον και συγκινούσε τα πλήθη.
Όταν έληξε το συμβόλαιον μου με τον Σούμαν έφυγα δια την Γαλλίαν. Προσελήφθην σ’ ένα σοβαρόν θίασον ποικιλιών. Γυρίσαμε ολόκληρη τη Γαλλία και αναχωρήσαμε δια την Αίγυπτον. Θυμάμαι πως περάσαμε από την Νέαπολιν της Ιταλίας και την Μεσσήνην της Σικελίας. Εκείνη την εποχή συνέβησαν οι φοβεροί και καταστρεπτικοί σεισμοί. Το παν είχε χαθή εις των ωραίαν εκείνην Σικελικήν περιοχήν. Κατα εκατοντάδες τα θύματα εθρηνήθησαν τότε. Οι δημοσιογράφοι εγνώριζαν ότι ευρισκόμουν στη Σικελία και είχαν την πληροφορίαν ότι μεταξύ των θυμάτων της τρομερής θεομηνίας ήμουν κι εγώ. Όλα τότε τα τηλεγραφικά πρακτορεία μ’ έφεραν νεκρόν. Που να φαντασθούν οι άνθρωποι ότι εντελώς τυχαία είχα επιβιβασθή πλοίου και είχα αναχωρήσει δι’ Αλεξάνδρειαν λίγες μόνον ώρες προ της καταστροφικής δονήσεως.
Το δεύτερον περιστατικόν συνέβη στη Βιέννη. Είναι αξιόλογον δια την ιστορίαν του αθλητισμού της πατρίδος μας και γι’ αυτό το αναφέρω.
Λίγον καιρό μετά την λήξιν της Ολυμπιάδος του 1906, ο Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος Πατρών εις τον οποίον ανήκον έλαβε πρόσκλησιν από την Βιέννην όπως δεχθώ να συμμετάσχω εις διενεργούμενους εκεί αγώνας άρσεως βαρών εις την αυστριακήν πρωτεύουσαν. Φυσικά δέχτηκα και μετά τρίμηνον περίπου έφθασα στη Βιέννη να συμμετάσχω των αγώνων.
Εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν με παρέλαβε ένας Ελληνομαθής Εβραίος –μου διαφεύγει τώρα τ’ όνομα του- ο οποίος και με ωδήγησε εις ένα πολυτελέστατον διαμέρισμα μιας ωραίας επαύλεως.
-Εδώ θα μείνετε κ. Τόφαλε, μου είπε. Η απόφασις των οργανωτών είναι να μην εξέλθετε καθόλου αποδω. Πολλοί λόγοι το επιβάλλουν.
-Μα γιατί; είπα με δικαιολογημένη απορία.
-Δεν ξαίρω, αυτό μου είπαν να σας διαβιβάσω και θα σας επισκεφθούν να σας εξηγήσουν οι αρμόδιοι....
Εν τω μεταξύ η άφιξις μου είχε γνωστοποιηθή στη Βιέννη. Οι εφημερίδες έγραφαν. Οι φίλαθλοι ήθελαν να γνωρίσουν τον νικητήν του Στάϊνμπαχ. Παραλλήλως η Ελληνική πρεσβεία εις την πρωτεύουσαν της Αυστρίας είχε την πληροφορίαν ότι έφθασα στη Βιέννη και δεν εφάνηκα πουθενά. Κάποια ανησυχία άρχισε να παρατηρήται τότε μεταξύ των ομογενών. Αλλά και εγώ άρχισα ν’ ανησυχώ με την «απομόνωσιν» που με είχαν υποχρεώσει να κάμω οι οργανωταί του αγώνος.
Εκείνην όμως την εποχήν με έβγαλε από το αδιέξοδον ένας φίλος μου. Ήταν ο δημοσιογράφος Δημ. Καραχάλιος ανταποκριτής τότε του «Εμπρός» εις την Βιέννην. Αυτός με ανεκάλυψε εις... το κρησφύγετον μου. Με πήρε και πήγαμε να συζητήσουμε στο «Μπρίστολ Καφέ».
-Οι Αυστριακοί μου είπε διωργάνωσαν τους αγώνες για να προβούν εις αντίποινα δια τον συμπατριώτην των Στάϊνμπαχ. Δεν πρέπει λοιπόν να συμμετάσχης στους αγώνες. Η Ελλάς στο πρόσωπο σου θα υποστή προσβολήν. Και εδώ είναι παρα πολλοί εχθροί της Ελλάδος.
Έμεινα έκπληκτος από όσα άκουσα από τον Καραχάλιον. Και ακόμη περισσότερον δυσανασχέτησα όταν τις ίδιες πληροφορίες πήρα από τον Έλληνα πρεσβευτήν εις την Αυστριακήν πρωτεύουσαν. Βέβαια υπήκουσα στις συστάσεις των φίλων μου και δεν έλαβα μέρος στους αγώνας. Έτσι δεν έδωσα τη χαρά στους συμπατριώτες του Στάϊνμπαχ να με αποδοκιμάσουν εκδικούμενοι την νίκην μου στους Ολυμπιακούς των Αθηνών.
Επέστρεψα σε λίγες ημέρες στην Αθήνα. Ήμουνα εν τούτοις απογοητευμένος. Πολύ περισσότερον γιατί βρισκόμουνα υπό την επήρειαν της αδίκου αποφάσεως του Χρυσάφη ο οποίος επεδίωκε να καταργηθή το αγώνισμα της άρσεως βαρών. Προ αυτής της αποκαρδιώσεως σκέφτηκα πως ο μοναδικός τρόπος διατηρήσεως του τίτλου μου και της ισχύος ήταν να γίνω αθλητής εξ επαγγέλματος. Με μεγάλη πικρία το αποφάσισα. Πολλοί μάλιστα με κατηγόρησαν γι’ αυτό. Και με κατέκριναν τότε. Και τότε όμως και τώρα πιστεύω πως ήταν άδικος η κατηγορία εναντίον μου.
Βρισκόμαστε στο 1908! Έιχα ήδη κατασταλάξει στην απόφασι μου να γίνω επαγγελματίας αθλητής.Προτού το αποφασίσω σκέφτηκα πως έπρεπε να παρουσιασθώ στον Διάδοχον και να του αναφέρω την απόφασι μου.
Έκπληκτος ο Διάδοχος Κωνσταντίνος με ερώτησε αν το σκέφτηκα καλά αυτό που σκέπτομαι να κάμω.
-Μάλιστα Υψηλότατε, του απήντησα.
-Τότε να προχωρήσης. Θα ήθελα όμως να ξαίρω ποια μόρφωσι έχεις. Γιατί εφ’ όσον θα γίνης επαγγελματίας θα μεταβής στο εξωτερικόν. Και εκεί θα πρέπει να βγάλης ασπροπρόσωπη την πατρίδα σου.
-Έχω βγάλει το σχολαρχείον στην Πάτρα.
-Δεν φτάνει μου απήντησε. Θα ιδής αύριο τον Λάμπρον. Αυτός θα σε κατατοπίση τι θα κάνης...
ΑΡΧΙΣΑ ΝΑ ΣΠΟΥΔΑΖΩ....
Έφυγα ενθουσιασμένος από το ενδιαφέρον του φιλάθλου Διαδόχου. Πραγματικά με συνεκίνησε η προθυμία του για την πρόοδο μου. Ο πρύτανις Σπυρίδων Λάμπρου, ο διαννοούμενος της εποχής εκείνης και μετέπειτα υπουργός Κώστας Παπαμιχαλόπουλος και ο καθηγητής των Θρησκευτικών στο Πανεπιστήμιον Χρήστος Ανδρούτσος ανέλαβαν την εκπαίδευσι μου. Μου παράδιδαν μαθήματα. Κολακεύομαι να πιστεύω πως από τους σοφούς αυτούς ανθρώπους έμαθα παρα πολλά χρήσιμα πράγματα. Κυριολεκτικώς σ’ αυτούς οφείλω όλη την επιτυχία της σταδιοδρομίας μου. Επίσης δεν μπορώ παρα να σημειώσω τις πολύτιμες υπηρεσίες που μου προσέφεραν οι δημοσιογράφοι: Μιχ. Σακελλαρίου αρθρογράφος του «Νεολόγου», Ανδρέας Μεταξάς του «Νέου Αιώνος», Πατρών Βασιλειάδης της «Πελοποννήσου» και οι Αθηναίοι Γ. Πωπ, Τίμος Μωραϊτίνης, Μιχ. Ροδάς και άλλοι. Η συνδρομή εξ’ άλλου των καλλιτεχνών Π. Μέγκουλα, Κ. Σαγιόρ, Αθ Μαρίκου, Νάζου και Μωραϊτη υπήρξεν αξιόλογος διότι μου εδίδαξαν τα ήθη και έθιμα εκάστης χώρας.
Σ’ όλους αυτούς οφείλεται η εξέλιξις μου. Τα 45 χρόνια δόξης, αίγλης και γενικού θαυμασμού οφείλονται σ’ αυτούς και μόνον. Εθυσίασαν ώρες από τη δουλειά τους και την ανάπαυσι τους για να μου μάθουν ιστορία, γεωγραφία, ήθη κι έθιμα των διαφόρων λαών. Σ’ αυτούς οφείλω το παν.
ΕΙΣ ΤΟ ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΟΝ ΣΟΥΜΑΝ
Απελύθην από το στρατιωτικόν. Ήμουν πλέον ελεύθερος να ρυθμίσω τη ζωή μου και την αθλητική μου σταδιοδρομία όπως μπορούσα καλύτερα. Το ταξίδι μου στην Αυστρία μου έδωσε την ευκαιρία να έλθω εις επαφήν με διαφόρους παράγοντας του παγκοσμίου αθλητισμού. Ιδιαίτερον ενδιαφέρον εξεδήλωσαν πολλοί Γερμανοί ωργανωταί αγώνων και μεγάλων θεαματικών παραστάσεων.
Συγκεκριμένως εις το Βερολίνον είχε εγκατασταθή τότε ένα από τα μεγαλύτερα Ιπποδρόμια του κόσμου. Ήταν του Σούμαν διασήμου παλαιστού ο οποίος εις τους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνας του 1896 είχε ανακηρυχθή Ολυμπιονίκης. Ο Σούμαν εξυπνότατος και ευφυής επιχειρηματίας και καλός αθλητής διέκρινε ότι εγώ θα του ήμουνα ένα από τα καλύτερα νούμερα του Ιπποδρομίου του. Είχε ακούσει για μένα πολλά. Είχε διαβάσει πολλά. Και με είχε παρακολουθήσει και ο ίδιος προσωπικώς.
Δέχτηκα και προσελήφθην στο Ιπποδρόμιο του Σούμαν με μεγάλο μισθόν. Μέσα σε βραχύτατον χρονικό διάστημα κατώρθωσα να γίνω το πλέον δημοφιλές πρόσωπο σ’ ολόκληρη τη Γερμανία. Και τούτο γιατί το αγώνισμα της άρσεως βαρών εις τας βορείους κυρίως χώρας ήτο λαϊκώτατον και συγκινούσε τα πλήθη.
Όταν έληξε το συμβόλαιον μου με τον Σούμαν έφυγα δια την Γαλλίαν. Προσελήφθην σ’ ένα σοβαρόν θίασον ποικιλιών. Γυρίσαμε ολόκληρη τη Γαλλία και αναχωρήσαμε δια την Αίγυπτον. Θυμάμαι πως περάσαμε από την Νέαπολιν της Ιταλίας και την Μεσσήνην της Σικελίας. Εκείνη την εποχή συνέβησαν οι φοβεροί και καταστρεπτικοί σεισμοί. Το παν είχε χαθή εις των ωραίαν εκείνην Σικελικήν περιοχήν. Κατα εκατοντάδες τα θύματα εθρηνήθησαν τότε. Οι δημοσιογράφοι εγνώριζαν ότι ευρισκόμουν στη Σικελία και είχαν την πληροφορίαν ότι μεταξύ των θυμάτων της τρομερής θεομηνίας ήμουν κι εγώ. Όλα τότε τα τηλεγραφικά πρακτορεία μ’ έφεραν νεκρόν. Που να φαντασθούν οι άνθρωποι ότι εντελώς τυχαία είχα επιβιβασθή πλοίου και είχα αναχωρήσει δι’ Αλεξάνδρειαν λίγες μόνον ώρες προ της καταστροφικής δονήσεως.
Τέλος δωδέκατου μέρους (συνεχίζεται)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου