ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΟΦΑΛΟΥ (11)
O Τόφαλος στους Αγώνες της Αθήνας το 1906, σε μια από τις προσπάθειές του, όταν και κατάκτησε το χρυσό μετάλλιο καταρρίπτοντας το δικό του παγκόσμιο ρεκόρ
Ενδέκατο μέρος
----------------------
Ο αγών αρχίζει. Τα βάρη
προσκομίζονται εις τον στίβον. Μεταφέρεται επίσης μια πλάστιγξ η οποία θα
ερρύθμιζε το βάρος των αμφισφαίρων. Προσέρχεται η Ελλανόδικος Επιτροπή. Ο
πρίγκιψ Γεώργιος μετέχει της Επιτροπής και το γεγονός αυτό δίδει περισσοτέραν
αίγλην εις το αγώνισμα.
Όλα πλέον είναι έτοιμα. Το πλήθος που αναμένει με αγωνίαν την έναρξιν του αγωνίσματος ζητωκραυγάζει ενθουσιωδώς την ώραν που εμφανίζομαι εις τον στίβον.
-Μπράβο Τόφαλε!...κουράγιο!... Καλή νίκη!
-Να ζήση ο Μοριάς!
Προχωρώ συνοδευόμενος από τον Χριστόπουλον. Το πλήθος μαίνεται κυριολεκτικά από ενθουσιασμό. Ήδη εις τον στίβον και πλησίον των αμφισφαίρων με αναμένει ο αντίπαλος μου Στάϊνμπαχ. Χαιρετώ τον συναγωνιστήν μου και βαδίζουμε και οι δύο εις το μέσον του σταδίου όπου μεταφέρονται τα βάρη του αγωνίσματος. Ο κόσμος σιωπά. Τίποτα δεν ακούγεται ανάμεσα από κείνη την ανθρωποθάλασσα. Μπορείς ν’ ακούσης ακόμη και τις αναπνοές των ανθρώπων που η αγωνία τους κάνει νευρικούς...
ΕΝΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΝ
Η Ελλανόδικος Επιτροπή πλησιάζει προς τον χώρον του αγωνίσματος. Ο Αμερικανός Σόλιβεν κατέχει τιμητικήν θέσιν εις την Επιτροπήν. Λίγα λεπτά ακόμη και θα σημάνη η έναρξις του αγώνος. Εκείνην όμως την στιγμήν προσέρχεται ο πρίγκιψ Νικόλαος. Είναι λίγο εκνευρισμένος γιατί προγουμένως οι θεαταί είχαν προβή σε αποδοκιμασίες εις βάρος του Στάϊνμπαχ. Αυτό εξηρέθισε τον ευγενή πρίγκιπα ο οποίος επεζήτει με κάθε τρόπον να κατευνάση το πλήθος. Ο πρόγκιψ ήλθε πλησίον μου.
-Άκουσε Τόφαλε μου είπε. Ο αγών της άρσεως βαρών θα γίνη κατα το αυστριακόν σύστημα. Δηλαδή, όπως καταλαβαίνεις, τα βάρη θα στηριχθούν εις την κοιλίαν και κατόπιν στο στήθος!
Διαμαρτυρήθηκα. Και ίσως μάλιστα η φωνή μου να υπήρξε λίγο έντονος. Με είχε συγκλονίσει όμως η αδικία.
-Υψηλότατε, λέω τότε, πως είναι δυνατόν την τελευταίαν στιγμήν ν’ αλλάξουν οι όροι του αγωνίσματος; Άλλωστε και η προκήρυξις και των πρώτων και των άλλων Ολυμπιακών αγώνων, και των σημερινών βέβαια ήτο να μη στηριχθούν τα βάρη εις την κοιλίαν και ούτε η λαβή του αμφίσφαιρου να εγγίση το στήθος...
-Τόφαλε αυτή είναι η απόφασις της Επιτροπής...
-Με συγχωρείτε Υψηλότατε αλλά θα μου επιτρέψετε να διαμαρτυρηθώ με όλον τον σεβασμόν που τρέφω στο πρόσωπο σας και στα αξιότιμα μέλη της Επιτροπής!... Άλλωστε ο αγών άρχισε. Ήδη έχουν κριθή οι δεύτεροι και οι τρίτοι του αγώνος... Πως είναι δυνατόν σήμερα ν’ αλλάξη ο τρόπος; Θα υποβάλω ένστασιν...
-Αυτό που σου λέω θα κάνης δεκανέα απαντά τότε ο πρίγκιψ θυμωμένος.
Αναγκάστηκα να μιλήσω κι εγώ λίγο απότομα στον προσφιλή μου πρίγκιπα.Πάντως έτσι μίλησα:
-Αυτήν την στιγμήν Υψηλότατε δεν είμαι δεκανεύς... Είμαι Τόφαλος!
ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΑ
Εν τω μεταξύ τα αμφίσφαιρα είναι έτοιμα και η επιτροπή δίδει το παράγγελμα έναρξεως του αγωνίσματος. Ήδη το αμφίσφαιρον ζυγισθέν φέρει βάρος 142 κιλών. Γαντζώνω με τα δύο χέρια μου την σιδηράν ράβδον. Από τις κερκίδες του Σταδίου ακούω μια διάτορη κραυγή:
-Εμπρός Τόφαλε!
-Γεια σου πατρινό γεράκι!
Την ώραν εκείνην ο Στάϊνμπαχ παρακαλεί να του επιτραπή να σηκώση πρώτος τα αμφίσφαιρα «γιατί βρισκόταν, είπε, σε φόρμα...».
-Μετά χαράς, απήντησα και παραχώρησα την θέσι μου στον Αυστριακό αντίπαλο μου. Τον παρακολουθούσα με έκδηλη συγκίνησι. Το ίδιο και οι θεαταί. Ήταν επιβλητικός στην εμφάνισι, σοβαρός και αξιοπρεπής. Φορούσε μια δερμάτινη πλατειά ζώνη στη μέση. Η επιτροπή όμως του συνέστησε να την αφαιρέση γιατί ο κανονισμός απηγόρευε να φέρωμε κανένα αθλητικό εξάρτημα στο σώμα μας.
Ο Στάϊνμπαχ έβγαλε τη ζώνη εκδηλώνοντας φανερή δυσφορία. Τούτο το αντελήφθησαν οι φίλαθλοι και ήρχισαν ν’ αποδοκιμάζουν τον ξένον αθλητήν. Εν τούτοις αυτός άρχισε να εκτελή το αγώνισμα. Έσκυψε, έπιασε την λαβή και προσπάθησε να φέρη τα βάρη υπεράνω της κεφαλής του. Δεν το κατώρθωσε. Επιχειρεί διά δευτέραν φοράν και πάλιν αποτυγχάνει.
Τότε συνέβη ένα λυπηρόν γεγονός. Ο κόσμος δεν ξαίρω γιατί, άρχισε ν’ αποδοκιμάζη τον ευγενή ξένον. Η ατμόσφαιρα ηλεκτρίσθη αιφνιδίως από μίαν κακήν αρχήν. Βέβαια αυτό ήτο συνηθέστατον στα Ευρωπαϊκά Στάδια και στην Αμερικήν ακόμη. Διά την Ελλάδα όμως ήτο πρωτοφανές. Το Στάδιον εσείετο από τα σφυρίγματα και τις αποδοκιμασίες εις βάρος του Στάϊνμπαχ. Άρχισα να εκνευρίζωμαι διότι ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι ο Στάϊνμπαχ ήταν αντίπαλος μου, δεν έπαυε να είναι ευγενής αθλητής και ηγωνίζετο στη χώρα που εγεννήθη και μεγαλούργησε η Ολυμπιακή Ιδέα.
Εκείνην ακριβώς την στιγμήν με πλησίασε ο πρίγκιψ Γεώργιος και μου εψιθύρισε κάτι στ’ αυτί. Του είπα πως θα γίνη αμέσως. Πράγματι προχώρησα προς τις κερκίδες των θεατών και με δυνατή φωνή παρεκάλεσα τους φιλάθλους να επιδείξουν ψυχραιμίαν και σεβασμόν απένταντι στον φιλοξενούμενο μας ξένον αθλητήν.
-Να μας ζήσης Τόφαλε, ήταν η απάντησις.
-Θάρρος και θα τον φας!
Επέστρεψα στον χώρον του αγωνίσματος. Ο Στάϊνμπαχ είναι έτοιμος να επιχειρήση δια τρίτην και τελευταίαν φοράν. Φαίνεται λίγο νευριασμένος αλλά καταβάλλει, όπως φαίνεται, υπεράνθρωπες προσπάθειες για να σηκώση το βάρος. Αλλά και την τρίτην φοράν οι μυωνες του λυγίζουν και το αμφίσφαιρον του ξεφεύγει από τα χέρια.
ΗΛΘΕ Η ΣΕΙΡΑ ΜΟΥ...
Τώρα είναι η σειρά μου. Πλησιάζω και ετοιμάζομαι. Τώρα το αμφίσφαιρον σηκώνεται. Η σιγή ακολουθεί τις κραυγές των φιλάθλων. Με αγωνία οι χιλιάδες του κόσμου παρακολουθούν την προσπάθεια μου. Αισθάνομαι έναν ενθουσιασμό που δεν ξαίρω που ν’ αποδώσω. Σηκώνω τα βάρη τα οποία έρχονται προ του στήθους και υπεράνω της κεφαλής μου. Ένα «Α!...» ακούστηκε τότε από τις χιλιάδες των θεατών. Το αμφίσφαιρον είχε εγγίσει στο στήθος μου και συνεπώς ήταν άκυρος η ανύψωσις. Επιχειρώ για δεύτερη φορά. Ο κόσμος με χειροκροτεί και με ενθαρρύνει. Και τη δεύτερη όμως φορά αποτυγχάνω στην προσπάθεια μου. Η αγωνία τώρα μεταξύ των φιλάθλων κορυφώνεται. Υπολείπεται ακόμη η τρίτη και τελευταία προσπάθεια. Εαν την χάσω και αυτήν χάνουμε μια νίκη.
Ο Χριστόπουλος με πλησιάζει, με το πάντοτε πρόσχαρο ύφος του, μου δίνει κουράγιο, μου λέει διάφορα άλιβεν, τρομερός ψυχολόγος αστεία... Ο Αμερικανός Σόπως, ήταν, παρακολουθεί τον Χριστόπουλον, και τον συγχαίρει. «Είμαι βέβαιος του λέει, ότι τώρα ο Τόφαλος θα σηκώση το αμφίσφαιρον... Ήθελε λίγη ψυχική τόνωσι...».
Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΣΤΙΓΜΗ ΕΦΘΑΣΕ
Προσήλθα για την τρίτη και τελευταία φάσι του αγωνίσματος. Προτού πιάσω τη λαβή του αμφίσφαιρου έρριξα ένα βλέμμα στις κερκίδες. Είδα όλους τους θεατάς ναναι όρθιοι. Πολλοί έκαναν το σταυρό τους. Άλλοι μου φώναζαν διάφορα ενθαρρυντικά λόγια.
-Μη φοβάσαι Τόφαλε!
-Να μας ζήση ο Μοριάς!
Ήμουν συγκινημένος από τις εκδηλώσεις των φιλάθλων. Είχα όμως μια αυτοπεποίθησι πως αυτή τη φορά θα επετύγχανα. Έκανα το σταυρό μου. Επεκαλέσθην τον Άγιον Ανδρέαν(Σημ. Πολιούχον των Πατρών) και έπιασα τα αμφίσφαιρα. Με ηράκλεια δύναμι τα σηκώνω. Τα φέρω προ του στήθους μου χωρίς να εγγίσουν, τα ανυψώνω υπεράνω της κεφαλής μου τα κρατώ εκεί λίγα δευτερόλεπτα, και τα ρίχνω με μια θαυμασία κίνησι πίσω μου.
Το τι έγινε εκείνη τη στιγμή είναι αδύνατο να σας το περιγράψω, ύστερα από πενήντα χρόνια. Εν τούτοις ακόμη θυμάμαι ότι ολόκληρον το Στάδιον εδονείτο από τις φωνές. Πραγματικά το Στάδιον είχε μεταβληθή σε φρενοκομείο μανιακών. Οι θεαταί ήσαν έξαλλοι. Άλλοι φιλιόντουσαν. Πολλοί πετούσαν τα καπέλλα τους στον αέρα. Ο ενθουσιαμός του πλήθους φθάνει στο κατακόρυφον όταν μερικοί φίλοι συναθληταί με σηκώνουν στα χέρια και με οδηγούν στα αποδυτήρια. Εκείνην την στιγμήν εις την στήλην όπου ανυψούνται αι σημαίαι φαίνεται η κυανόλευκος. Ανήγγελλε την νίκην ενώ ο πανζουρλισμός των αθλητών λαμβάνει την μορφήν εξάλλων εκδηλώσεων. Επί του κοντού ανυψώθη εν συνεχεία η Αυστριακή σημαία. Ο κόσμος εχειροκρότησε την δευτέραν νίκην με τον ίδιον ενθουσιασμόν καίτοι ο Στάϊνμπαχ διεμαρτυρήθη ότι έπρεπε να μην αποκλεισθή γιατί δεν φορούσε την πλατειά δερμάτινη ζώνη του.
Εν τούτοις ο αντιπρόσωπος της Αμερικής δια τους Ολυμπιακούς αγώνας Σόλιβαν απροκαλύπτως εδήλωσεν ότι «η νίκη του Τόφαλου είναι πραγματική και η κρίσις της Επιτροπής δικαιοτάτη. Και τούτο, προσέθεσεν ο Αμερικανός εμπειρογνώμων, διότι ο Τόφαλος ύψωσε κανονικώς 142 κιλά. Ο Στάϊνμπαχ σήκωσε βέβαια το ίδιο βάρος αλλά αφού πρώτα εστήριξε το αμφίσφαιρον εις την κοιλίαν και το στήθος, πράγμα που απαγορεύεται από τον κανονισμόν».
Την ίδια μέρα η Επιτροπή ανεκοίνωσε τα αποτελέσματα του αγωνίσματος άρσεως βαρών Έλαβον μέρος 27 αθληταί. Πρώτος: Τόφαλος με 142,40 κιλά. Δεύτερος: Στάϊνμπαχ(Αυστρία) 136,50 κιλά. Τρίτος: Μασπολιέ(Γαλλία) 129 κιλά.
ΜΙΑ ΔΙΑΔΗΛΩΣΙΣ – ΕΝΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΝ
Όταν σουρούπωσε έφυγα από το γήπεδον υπό τας ενθουσιώδεις πάντοτε εκδηλώσεις του κοινού το οποίον με προέπεμψε μέχρι της πλατείας Συντάγματος. Την επομένην όμως είχα ένα επεισόδιον με ήρωα τον συνταγματάρχην Γενήσαρλην, τον γνωστόν φρούραρχον Αθηνών. Μια ομάς Πατρινών συμπρατριωτών μου ήλθε εις το ξενοδοχείον «Πρίγκιψ Γεώργιος» όπου διέμενα και παρέλαβε εμένα και την μητέρα μου σε αμάξια της εποχής εκείνης. Εντός δευτερολέπτων σχηματίσθηκε μια τεράστια διαδήλωσις που ακολουθούσε τα αμάξια των φίλων και θαυμαστών μου. Φθάσαμε στο Σύνταγμα επευφημούμενοι συνεχώς από το πλήθος. Ήταν απόγευμα. Η φιλαρμονική θυμάμαι, επαιάνιζε ένα Βιεννέζικο βάλς. Ο αρχιμουσικός όταν είδε περι τίνος επρόκειτο διέκοψε το βάλς και ανέκρουσε τον εθνικόν ύμνον. Ο κόσμος ενθουσιάσθηκε αμέσως. Οι θαμώνες του Ζαχαράτου σηκώθηκαν όρθιοι και χειροκροτούσαν. Από τους εξώστες των γύρω ξενοδοχείων και τα παράθυρα των σπιτιών κυρίες και δεσποινίδες πετούσαν άνθη. Πολλοί από το πλήθος ζητωκραύγαζαν και υπέρ της λατρευτής μου μητέρας. Ήμουν συγκινημένος ενώ το πλήθος εξέσπασε εις θυελλώδη χειροκροτήματα.
Αλλά εκείνην ακριβώς την στιγμήν συνέβη το επεισόδιον. Ο φρούραρχος Γενήσαρλης με πλησιάζει. Ξέχασα να σας πω ότι φορούσα στρατιωτικά γιατί ήμουνα δεκανεύς του 12ου συντάγματος πεζικού.
-Τι κάνεις εδώ δεκανέα και μάζεψες τον κόσμο;
-Τίποτα, κύριε συνταγματάρχα. Ο κόσμος και οι φίλαθλοι με επευφημούν για τη νίκη...
-Να ξεκουμπιστής και να φύγης απ’ εδώ...
Χαιρέτησα στρατιωτικώς τον συνταγματάρχη και κάνω μεταβολή να φύγω. Αλλά τότε ο κόσμος άρχισε να εξαγριώνεται. Ο φρούραρχος Αθηνών παρ’ ολίγον να λυντσαρισθή από το πλήθος το οποίον εξεδήλωσε αγρίας διαθέσεις εναντίον του συνταγματάρχου Γενήσαρλη.
Από την εποχήν των Ολυμπιακών αγώνων έγινα θρύλος. Τ’ όνομα μου εψιθυρίζετο από τα στόματα όλων των Ελλήνων. Από τότε επικράτησε η φράσις που λέγεται μεταξύ του ελληνικού πληθυσμού:
-Τόφαλος είναι!
Με την φράσιν αυτήν είχε συνδεθή η ρώμη των νεωτέρων Ελλήνων. Αλλά η φήμη μου ξεπέρασε και τα όρια της Ελλάδος. Οι εφημερίδες του εξωτερικού, προ πάντων της Κωνσταντινουπόλεως και της Αιγύπτου, αφιέρωναν καθημερινώς ολόκληρα άρθρα για την εξέλιξι μου και την αλματώδη σταδιοδρομία μου.
Ήμουν πλέον Ολυμπιονίκης. Και αυτό ήταν μεγάλη τιμή για μένα και για την πατρίδα μου την Ελλάδα. Όμως αυτό δεν ενθουσίασε τους αντιπάλους μου οι οποίοι με δύο περιστατικά που θα σας αναφέρω έδειξαν των αγριότητα της ψυχής των και την Γοτθικήν των καταγωγήν. Εν τούτοις η Αυστρία την εποχής εκείνην και πολύ αργότερον εθεωρείτο μια πολιτισμένη χώρα με ευγενείς παραδόσεις και με αγνόν ενθουσιασμόν. Το πρώτον επεισόδιον συνέβη εις τας Αθήνας ευθύς μετά την λήξιν των αγώνων. Έκαμε αλγεινοτάτην εντύπωσιν εις όλον τον κόσμον διότι πρόκειται περί πράξεως πραγματικώς ταπεινής και χυδαίας.
Σας την αναφέρω:
Κατα το διάστημα της τελέσεως των Ολυμπιακών αγώνων εις την ελληνικήν πρωτεύουσαν πολλοί από τους ξένους αθλητάς είχαν καταλύσει εις το Ζάππειον Μέγαρον το οποίον είχε πολυτελώς μετασκευασθή εις θαυμασίους κοιτώνας.
Προ της αναχωρήσεως εξ Αθηνών των αθλητών της κραταιάς τότε και πολιτισμένης Αυστρίας, οι αντιπρόσωποι της ευρωπαϊκής αυτής χώρας εκόπρισαν(ας μου συγχωρηθή η λέξις) εις τα κρεβάτια των δωματίων των και κατέστρεψαν τους κοιτώνας γράφοντες στους τοίχους χυδαίες φράσεις. Κατ’ αυτόν τον πρόστυχον τρόπον εξεδικήθησαν την Ελλάδα που τους εφιλοξένει, την ήτταν του συμπατριωτού των Στάϊνμπαχ.
Τέλος ενδέκατου μέρους (συνεχίζεται)
Όλα πλέον είναι έτοιμα. Το πλήθος που αναμένει με αγωνίαν την έναρξιν του αγωνίσματος ζητωκραυγάζει ενθουσιωδώς την ώραν που εμφανίζομαι εις τον στίβον.
-Μπράβο Τόφαλε!...κουράγιο!... Καλή νίκη!
-Να ζήση ο Μοριάς!
Προχωρώ συνοδευόμενος από τον Χριστόπουλον. Το πλήθος μαίνεται κυριολεκτικά από ενθουσιασμό. Ήδη εις τον στίβον και πλησίον των αμφισφαίρων με αναμένει ο αντίπαλος μου Στάϊνμπαχ. Χαιρετώ τον συναγωνιστήν μου και βαδίζουμε και οι δύο εις το μέσον του σταδίου όπου μεταφέρονται τα βάρη του αγωνίσματος. Ο κόσμος σιωπά. Τίποτα δεν ακούγεται ανάμεσα από κείνη την ανθρωποθάλασσα. Μπορείς ν’ ακούσης ακόμη και τις αναπνοές των ανθρώπων που η αγωνία τους κάνει νευρικούς...
ΕΝΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΝ
Η Ελλανόδικος Επιτροπή πλησιάζει προς τον χώρον του αγωνίσματος. Ο Αμερικανός Σόλιβεν κατέχει τιμητικήν θέσιν εις την Επιτροπήν. Λίγα λεπτά ακόμη και θα σημάνη η έναρξις του αγώνος. Εκείνην όμως την στιγμήν προσέρχεται ο πρίγκιψ Νικόλαος. Είναι λίγο εκνευρισμένος γιατί προγουμένως οι θεαταί είχαν προβή σε αποδοκιμασίες εις βάρος του Στάϊνμπαχ. Αυτό εξηρέθισε τον ευγενή πρίγκιπα ο οποίος επεζήτει με κάθε τρόπον να κατευνάση το πλήθος. Ο πρόγκιψ ήλθε πλησίον μου.
-Άκουσε Τόφαλε μου είπε. Ο αγών της άρσεως βαρών θα γίνη κατα το αυστριακόν σύστημα. Δηλαδή, όπως καταλαβαίνεις, τα βάρη θα στηριχθούν εις την κοιλίαν και κατόπιν στο στήθος!
Διαμαρτυρήθηκα. Και ίσως μάλιστα η φωνή μου να υπήρξε λίγο έντονος. Με είχε συγκλονίσει όμως η αδικία.
-Υψηλότατε, λέω τότε, πως είναι δυνατόν την τελευταίαν στιγμήν ν’ αλλάξουν οι όροι του αγωνίσματος; Άλλωστε και η προκήρυξις και των πρώτων και των άλλων Ολυμπιακών αγώνων, και των σημερινών βέβαια ήτο να μη στηριχθούν τα βάρη εις την κοιλίαν και ούτε η λαβή του αμφίσφαιρου να εγγίση το στήθος...
-Τόφαλε αυτή είναι η απόφασις της Επιτροπής...
-Με συγχωρείτε Υψηλότατε αλλά θα μου επιτρέψετε να διαμαρτυρηθώ με όλον τον σεβασμόν που τρέφω στο πρόσωπο σας και στα αξιότιμα μέλη της Επιτροπής!... Άλλωστε ο αγών άρχισε. Ήδη έχουν κριθή οι δεύτεροι και οι τρίτοι του αγώνος... Πως είναι δυνατόν σήμερα ν’ αλλάξη ο τρόπος; Θα υποβάλω ένστασιν...
-Αυτό που σου λέω θα κάνης δεκανέα απαντά τότε ο πρίγκιψ θυμωμένος.
Αναγκάστηκα να μιλήσω κι εγώ λίγο απότομα στον προσφιλή μου πρίγκιπα.Πάντως έτσι μίλησα:
-Αυτήν την στιγμήν Υψηλότατε δεν είμαι δεκανεύς... Είμαι Τόφαλος!
ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΑ
Εν τω μεταξύ τα αμφίσφαιρα είναι έτοιμα και η επιτροπή δίδει το παράγγελμα έναρξεως του αγωνίσματος. Ήδη το αμφίσφαιρον ζυγισθέν φέρει βάρος 142 κιλών. Γαντζώνω με τα δύο χέρια μου την σιδηράν ράβδον. Από τις κερκίδες του Σταδίου ακούω μια διάτορη κραυγή:
-Εμπρός Τόφαλε!
-Γεια σου πατρινό γεράκι!
Την ώραν εκείνην ο Στάϊνμπαχ παρακαλεί να του επιτραπή να σηκώση πρώτος τα αμφίσφαιρα «γιατί βρισκόταν, είπε, σε φόρμα...».
-Μετά χαράς, απήντησα και παραχώρησα την θέσι μου στον Αυστριακό αντίπαλο μου. Τον παρακολουθούσα με έκδηλη συγκίνησι. Το ίδιο και οι θεαταί. Ήταν επιβλητικός στην εμφάνισι, σοβαρός και αξιοπρεπής. Φορούσε μια δερμάτινη πλατειά ζώνη στη μέση. Η επιτροπή όμως του συνέστησε να την αφαιρέση γιατί ο κανονισμός απηγόρευε να φέρωμε κανένα αθλητικό εξάρτημα στο σώμα μας.
Ο Στάϊνμπαχ έβγαλε τη ζώνη εκδηλώνοντας φανερή δυσφορία. Τούτο το αντελήφθησαν οι φίλαθλοι και ήρχισαν ν’ αποδοκιμάζουν τον ξένον αθλητήν. Εν τούτοις αυτός άρχισε να εκτελή το αγώνισμα. Έσκυψε, έπιασε την λαβή και προσπάθησε να φέρη τα βάρη υπεράνω της κεφαλής του. Δεν το κατώρθωσε. Επιχειρεί διά δευτέραν φοράν και πάλιν αποτυγχάνει.
Τότε συνέβη ένα λυπηρόν γεγονός. Ο κόσμος δεν ξαίρω γιατί, άρχισε ν’ αποδοκιμάζη τον ευγενή ξένον. Η ατμόσφαιρα ηλεκτρίσθη αιφνιδίως από μίαν κακήν αρχήν. Βέβαια αυτό ήτο συνηθέστατον στα Ευρωπαϊκά Στάδια και στην Αμερικήν ακόμη. Διά την Ελλάδα όμως ήτο πρωτοφανές. Το Στάδιον εσείετο από τα σφυρίγματα και τις αποδοκιμασίες εις βάρος του Στάϊνμπαχ. Άρχισα να εκνευρίζωμαι διότι ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι ο Στάϊνμπαχ ήταν αντίπαλος μου, δεν έπαυε να είναι ευγενής αθλητής και ηγωνίζετο στη χώρα που εγεννήθη και μεγαλούργησε η Ολυμπιακή Ιδέα.
Εκείνην ακριβώς την στιγμήν με πλησίασε ο πρίγκιψ Γεώργιος και μου εψιθύρισε κάτι στ’ αυτί. Του είπα πως θα γίνη αμέσως. Πράγματι προχώρησα προς τις κερκίδες των θεατών και με δυνατή φωνή παρεκάλεσα τους φιλάθλους να επιδείξουν ψυχραιμίαν και σεβασμόν απένταντι στον φιλοξενούμενο μας ξένον αθλητήν.
-Να μας ζήσης Τόφαλε, ήταν η απάντησις.
-Θάρρος και θα τον φας!
Επέστρεψα στον χώρον του αγωνίσματος. Ο Στάϊνμπαχ είναι έτοιμος να επιχειρήση δια τρίτην και τελευταίαν φοράν. Φαίνεται λίγο νευριασμένος αλλά καταβάλλει, όπως φαίνεται, υπεράνθρωπες προσπάθειες για να σηκώση το βάρος. Αλλά και την τρίτην φοράν οι μυωνες του λυγίζουν και το αμφίσφαιρον του ξεφεύγει από τα χέρια.
ΗΛΘΕ Η ΣΕΙΡΑ ΜΟΥ...
Τώρα είναι η σειρά μου. Πλησιάζω και ετοιμάζομαι. Τώρα το αμφίσφαιρον σηκώνεται. Η σιγή ακολουθεί τις κραυγές των φιλάθλων. Με αγωνία οι χιλιάδες του κόσμου παρακολουθούν την προσπάθεια μου. Αισθάνομαι έναν ενθουσιασμό που δεν ξαίρω που ν’ αποδώσω. Σηκώνω τα βάρη τα οποία έρχονται προ του στήθους και υπεράνω της κεφαλής μου. Ένα «Α!...» ακούστηκε τότε από τις χιλιάδες των θεατών. Το αμφίσφαιρον είχε εγγίσει στο στήθος μου και συνεπώς ήταν άκυρος η ανύψωσις. Επιχειρώ για δεύτερη φορά. Ο κόσμος με χειροκροτεί και με ενθαρρύνει. Και τη δεύτερη όμως φορά αποτυγχάνω στην προσπάθεια μου. Η αγωνία τώρα μεταξύ των φιλάθλων κορυφώνεται. Υπολείπεται ακόμη η τρίτη και τελευταία προσπάθεια. Εαν την χάσω και αυτήν χάνουμε μια νίκη.
Ο Χριστόπουλος με πλησιάζει, με το πάντοτε πρόσχαρο ύφος του, μου δίνει κουράγιο, μου λέει διάφορα άλιβεν, τρομερός ψυχολόγος αστεία... Ο Αμερικανός Σόπως, ήταν, παρακολουθεί τον Χριστόπουλον, και τον συγχαίρει. «Είμαι βέβαιος του λέει, ότι τώρα ο Τόφαλος θα σηκώση το αμφίσφαιρον... Ήθελε λίγη ψυχική τόνωσι...».
Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΣΤΙΓΜΗ ΕΦΘΑΣΕ
Προσήλθα για την τρίτη και τελευταία φάσι του αγωνίσματος. Προτού πιάσω τη λαβή του αμφίσφαιρου έρριξα ένα βλέμμα στις κερκίδες. Είδα όλους τους θεατάς ναναι όρθιοι. Πολλοί έκαναν το σταυρό τους. Άλλοι μου φώναζαν διάφορα ενθαρρυντικά λόγια.
-Μη φοβάσαι Τόφαλε!
-Να μας ζήση ο Μοριάς!
Ήμουν συγκινημένος από τις εκδηλώσεις των φιλάθλων. Είχα όμως μια αυτοπεποίθησι πως αυτή τη φορά θα επετύγχανα. Έκανα το σταυρό μου. Επεκαλέσθην τον Άγιον Ανδρέαν(Σημ. Πολιούχον των Πατρών) και έπιασα τα αμφίσφαιρα. Με ηράκλεια δύναμι τα σηκώνω. Τα φέρω προ του στήθους μου χωρίς να εγγίσουν, τα ανυψώνω υπεράνω της κεφαλής μου τα κρατώ εκεί λίγα δευτερόλεπτα, και τα ρίχνω με μια θαυμασία κίνησι πίσω μου.
Το τι έγινε εκείνη τη στιγμή είναι αδύνατο να σας το περιγράψω, ύστερα από πενήντα χρόνια. Εν τούτοις ακόμη θυμάμαι ότι ολόκληρον το Στάδιον εδονείτο από τις φωνές. Πραγματικά το Στάδιον είχε μεταβληθή σε φρενοκομείο μανιακών. Οι θεαταί ήσαν έξαλλοι. Άλλοι φιλιόντουσαν. Πολλοί πετούσαν τα καπέλλα τους στον αέρα. Ο ενθουσιαμός του πλήθους φθάνει στο κατακόρυφον όταν μερικοί φίλοι συναθληταί με σηκώνουν στα χέρια και με οδηγούν στα αποδυτήρια. Εκείνην την στιγμήν εις την στήλην όπου ανυψούνται αι σημαίαι φαίνεται η κυανόλευκος. Ανήγγελλε την νίκην ενώ ο πανζουρλισμός των αθλητών λαμβάνει την μορφήν εξάλλων εκδηλώσεων. Επί του κοντού ανυψώθη εν συνεχεία η Αυστριακή σημαία. Ο κόσμος εχειροκρότησε την δευτέραν νίκην με τον ίδιον ενθουσιασμόν καίτοι ο Στάϊνμπαχ διεμαρτυρήθη ότι έπρεπε να μην αποκλεισθή γιατί δεν φορούσε την πλατειά δερμάτινη ζώνη του.
Εν τούτοις ο αντιπρόσωπος της Αμερικής δια τους Ολυμπιακούς αγώνας Σόλιβαν απροκαλύπτως εδήλωσεν ότι «η νίκη του Τόφαλου είναι πραγματική και η κρίσις της Επιτροπής δικαιοτάτη. Και τούτο, προσέθεσεν ο Αμερικανός εμπειρογνώμων, διότι ο Τόφαλος ύψωσε κανονικώς 142 κιλά. Ο Στάϊνμπαχ σήκωσε βέβαια το ίδιο βάρος αλλά αφού πρώτα εστήριξε το αμφίσφαιρον εις την κοιλίαν και το στήθος, πράγμα που απαγορεύεται από τον κανονισμόν».
Την ίδια μέρα η Επιτροπή ανεκοίνωσε τα αποτελέσματα του αγωνίσματος άρσεως βαρών Έλαβον μέρος 27 αθληταί. Πρώτος: Τόφαλος με 142,40 κιλά. Δεύτερος: Στάϊνμπαχ(Αυστρία) 136,50 κιλά. Τρίτος: Μασπολιέ(Γαλλία) 129 κιλά.
ΜΙΑ ΔΙΑΔΗΛΩΣΙΣ – ΕΝΑ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΝ
Όταν σουρούπωσε έφυγα από το γήπεδον υπό τας ενθουσιώδεις πάντοτε εκδηλώσεις του κοινού το οποίον με προέπεμψε μέχρι της πλατείας Συντάγματος. Την επομένην όμως είχα ένα επεισόδιον με ήρωα τον συνταγματάρχην Γενήσαρλην, τον γνωστόν φρούραρχον Αθηνών. Μια ομάς Πατρινών συμπρατριωτών μου ήλθε εις το ξενοδοχείον «Πρίγκιψ Γεώργιος» όπου διέμενα και παρέλαβε εμένα και την μητέρα μου σε αμάξια της εποχής εκείνης. Εντός δευτερολέπτων σχηματίσθηκε μια τεράστια διαδήλωσις που ακολουθούσε τα αμάξια των φίλων και θαυμαστών μου. Φθάσαμε στο Σύνταγμα επευφημούμενοι συνεχώς από το πλήθος. Ήταν απόγευμα. Η φιλαρμονική θυμάμαι, επαιάνιζε ένα Βιεννέζικο βάλς. Ο αρχιμουσικός όταν είδε περι τίνος επρόκειτο διέκοψε το βάλς και ανέκρουσε τον εθνικόν ύμνον. Ο κόσμος ενθουσιάσθηκε αμέσως. Οι θαμώνες του Ζαχαράτου σηκώθηκαν όρθιοι και χειροκροτούσαν. Από τους εξώστες των γύρω ξενοδοχείων και τα παράθυρα των σπιτιών κυρίες και δεσποινίδες πετούσαν άνθη. Πολλοί από το πλήθος ζητωκραύγαζαν και υπέρ της λατρευτής μου μητέρας. Ήμουν συγκινημένος ενώ το πλήθος εξέσπασε εις θυελλώδη χειροκροτήματα.
Αλλά εκείνην ακριβώς την στιγμήν συνέβη το επεισόδιον. Ο φρούραρχος Γενήσαρλης με πλησιάζει. Ξέχασα να σας πω ότι φορούσα στρατιωτικά γιατί ήμουνα δεκανεύς του 12ου συντάγματος πεζικού.
-Τι κάνεις εδώ δεκανέα και μάζεψες τον κόσμο;
-Τίποτα, κύριε συνταγματάρχα. Ο κόσμος και οι φίλαθλοι με επευφημούν για τη νίκη...
-Να ξεκουμπιστής και να φύγης απ’ εδώ...
Χαιρέτησα στρατιωτικώς τον συνταγματάρχη και κάνω μεταβολή να φύγω. Αλλά τότε ο κόσμος άρχισε να εξαγριώνεται. Ο φρούραρχος Αθηνών παρ’ ολίγον να λυντσαρισθή από το πλήθος το οποίον εξεδήλωσε αγρίας διαθέσεις εναντίον του συνταγματάρχου Γενήσαρλη.
Από την εποχήν των Ολυμπιακών αγώνων έγινα θρύλος. Τ’ όνομα μου εψιθυρίζετο από τα στόματα όλων των Ελλήνων. Από τότε επικράτησε η φράσις που λέγεται μεταξύ του ελληνικού πληθυσμού:
-Τόφαλος είναι!
Με την φράσιν αυτήν είχε συνδεθή η ρώμη των νεωτέρων Ελλήνων. Αλλά η φήμη μου ξεπέρασε και τα όρια της Ελλάδος. Οι εφημερίδες του εξωτερικού, προ πάντων της Κωνσταντινουπόλεως και της Αιγύπτου, αφιέρωναν καθημερινώς ολόκληρα άρθρα για την εξέλιξι μου και την αλματώδη σταδιοδρομία μου.
Ήμουν πλέον Ολυμπιονίκης. Και αυτό ήταν μεγάλη τιμή για μένα και για την πατρίδα μου την Ελλάδα. Όμως αυτό δεν ενθουσίασε τους αντιπάλους μου οι οποίοι με δύο περιστατικά που θα σας αναφέρω έδειξαν των αγριότητα της ψυχής των και την Γοτθικήν των καταγωγήν. Εν τούτοις η Αυστρία την εποχής εκείνην και πολύ αργότερον εθεωρείτο μια πολιτισμένη χώρα με ευγενείς παραδόσεις και με αγνόν ενθουσιασμόν. Το πρώτον επεισόδιον συνέβη εις τας Αθήνας ευθύς μετά την λήξιν των αγώνων. Έκαμε αλγεινοτάτην εντύπωσιν εις όλον τον κόσμον διότι πρόκειται περί πράξεως πραγματικώς ταπεινής και χυδαίας.
Σας την αναφέρω:
Κατα το διάστημα της τελέσεως των Ολυμπιακών αγώνων εις την ελληνικήν πρωτεύουσαν πολλοί από τους ξένους αθλητάς είχαν καταλύσει εις το Ζάππειον Μέγαρον το οποίον είχε πολυτελώς μετασκευασθή εις θαυμασίους κοιτώνας.
Προ της αναχωρήσεως εξ Αθηνών των αθλητών της κραταιάς τότε και πολιτισμένης Αυστρίας, οι αντιπρόσωποι της ευρωπαϊκής αυτής χώρας εκόπρισαν(ας μου συγχωρηθή η λέξις) εις τα κρεβάτια των δωματίων των και κατέστρεψαν τους κοιτώνας γράφοντες στους τοίχους χυδαίες φράσεις. Κατ’ αυτόν τον πρόστυχον τρόπον εξεδικήθησαν την Ελλάδα που τους εφιλοξένει, την ήτταν του συμπατριωτού των Στάϊνμπαχ.
Τέλος ενδέκατου μέρους (συνεχίζεται)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου